Historie

Eens, lang geleden, liep de meest recente ijstijd ten einde en veranderde het landschap nabij het Twiske langzaam in dat wat wij nu kennen. IJs, water en wind en later vegetatiegroei waren de voornaamste krachten die aan het werk waren. In de afgelopen duizend jaar heeft de mens hier met steeds meer dominantie aan bijgedragen. Het draineren van het veenlandschap en het bouwen van dijken en sluizen hebben grote invloed gehad, Er onstond een cultuur landschap, gemaakt en beheerd door de bewoners. Op de kaartanimatie hieronder is goed te zien hoe vooral in de laatste 70 jaar de verstedelijking een steeds grotere invloed heeft gekregen en een steeds groter oppervlak van het landschap inneemt.
 

Eens, heel lang geleden ...

Een beschrijving van de onstaansgeschiedenis van het gebied nabij ‘t Twiske, geïllustreerd met schilderijen, kaarten en tekeningen. Het stijgen van het zee, de ontginning van het veengebied, de bouw van de Waterlandse zeedijk en het inpolderen van de grote meren, oftewel de droogmakerijen. En een sterk groeiende bevolking die beslag legt op een steeds groter deel van de ruimte, vooral in de laatste 70 jaar. Nabij ‘t Twiske blijft het veranderen.

Kaart reconstructie Waterland 1288

Historische vaarroutes OOstzaan

Zes routes variërend van een half uur tot vijf kwartier varen langs historische elementen van de oude banne Oostzaan waaronder het Noordeinde, het Oostzanerveld, de Dors, De Haal, het Weeshuis, het Westerstijfselmakerspad, het Zuideinde, het Twiske, de Oostzaansche Overtoom, de Luyendijk en diverse molens. De routes kunnen eenvoudig gecombineerd worden tot een dagtocht.

Weerpad, schilderij Claude Monet 1872

De Twisck

De geschiedenis van een veenriviertje.

In bewerking

Kaart van het Twiskersluisje en Suzannesluisje uit het kaartboek van Leupenius, 1693
Schilderij met vissers en turfstekende boeren in het laagveen: Hendrik Willem Schweickhardt, 1747-1797.

Toelichting:

  • Video tijdreis: met dank aan het Kadaster en hun fantastische jubileumswebsite  www.topotijdreis.nl
  • Kaart Waterland: fragment reconstructie situatie 1288. Ontworpen door G. de Vries, gegraveerd door C. Eckstein. Vervaardigd in opdracht van het Provinciaal Electriciteitsbedrijf van Noordholland.
  • Schilderij Claude Monet,  1871. Uitzicht van Oostzaan vanaf het Weerpad. Wikimedia/Walters Art Museum
  • Kaart Suzannasluis/Wormer: kaartboek Leupenius, 1693. Dank aan Gemeentearchief Zaanstad.
  • Schilderij met vissers en turfstekende en baggerende boeren in het laagveen: Hendrik Willem Schweickhardt, 1747-1797. Dank aan Rijksmuseum.